Vooraf
Voordat de dienst begint speelt het orgel. Ondertussen zoekt iedereen een plekje in de kerk. De koster kan u helpen bij het zoeken naar een zitplaats. Ook kunt u hem om een Bijbel en/of psalmboekje vragen. De te zingen psalmverzen en het Bijbelgedeelte waarover gepreekt zal worden staan aangekondigd op de psalmborden voor in de kerk.
Sommige diensten, zoals een doop- of avondmaalsdienst, een trouwdienst of belijdenisdienst verlopen iets anders dan een gewone dienst.
Binnenkomst kerkenraad
Als het orgel is gestopt met spelen, komt de kerkenraad vanuit de consistorie de kerk binnen. Eerst komen de ouderling van dienst en de dominee . De dominee krijgt een hand van de ouderling van dienst. Daarna komen de andere ouderlingen en de diakenen.
De kerkenraad heeft in de consistorie een paar dingen doorgesproken en in een gezamenlijk gebed Gods hulp en zegen over de kerkdienst gevraagd. Met de handdruk geeft de ouderling namens de kerkenraad de verantwoordelijkheid voor de dienst aan de predikant. Hij staat niet zomaar op de preekstoel, maar staat met een opdracht namens de HEERE, zijn Zender.
Stil gebed
Na deze handdruk bidden we in stilte ieder persoonlijk om een zegen over de dienst. De kerkenraad en veel mannen uit onze gemeente doen dit staande.
Afkondigingen
Na het stil gebed volgen er meestal enkele mededelingen voor de gemeente (de afkondigingen).
Votum en groet
Vervolgens spreekt de dominee namens de gemeente onze afhankelijkheid van God uit in het votum:
Onze hulp en onze enige verwachting is in de Naam des HEEREN, die de hemel en de aarde gemaakt heeft, die trouwe houdt en eeuwig leeft, en die nooit laat varen de werken Zijner handen. Amen.
(Vanuit Psalm 124 vers 8 en 138 vers 8)
Direct na het votum komt de groet, waarin de dominee namens God zelf met opgeheven handen de gemeente zegenend groet:
Genade zij u en vrede van Hem Die is, Die was en Die komen zal. En van de zeven Geesten Die voor Zijn troon zijn. En van Jezus Christus, Die de getrouwe Getuige is, de Eerstgeborene uit de doden en de Overste van al de koningen der aarde. Amen.
(vanuit Openbaring 1 vers 4 en 5)
Zingen
We zingen een psalm. De te zingen psalmen staan aangegeven op de psalmborden die in de kerk hangen. De predikant heeft psalmen uitgekozen die te maken hebben met het onderwerp van de preek van deze dienst.
Schriftlezing
De ouderling leest nu het gedeelte uit de Bijbel dat door de dominee is opgegeven.
De Bijbel is het Woord van God. Daardoor horen we dus God spreken. Als u een Bijbel (te leen) hebt, kunt u voorin de inhoudsopgave vinden. Daar kunt u zien op welke bladzijde het Bijbelboek begint waaruit in deze dienst gelezen wordt. Op het bord voor in de kerk staat de afkorting (eerste letters) van dat Bijbelboek.
Gebed
De predikant bidt namens de gemeente tot God.
In dit gebed vragen we om Gods hulp in het luisteren naar de preek. We vragen of God met Zijn Geest aanwezig wil zijn, zodat we de Bijbel en de uitleg daarvan voor ons eigen leven begrijpen.
Er wordt verder gebeden voor de zieken en voor mensen die andere zorgen, rouw en/of verdriet hebben.
Ook wordt de Heere gedankt voor blijde gebeurtenissen, zoals bij de geboorte van een kind of bij een huwelijk of jubileum.
Ook wordt er regelmatig gebeden voor de kerk en voor onze regering en voor ons vorstenhuis.
Tijdens het gebed gaan de kerkenraad en veel mannen uit de gemeente staan.
De schriftlezing en het gebed zijn bij gastpredikanten ook wel eens in omgekeerde volgorde.
Collectezang
Tijdens het zingen dat nu volgt, wordt er gecollecteerd met behulp van collectezakjes, die worden doorgegeven door de banken. De collecten zijn vrijblijvend; we krijgen iedere kerkdienst de gelegenheid om God iets terug te geven van alles wat Hij ons schenkt.
Er zijn meestal drie collectezakjes.
Het eerste zakje (met de letter D erop) is een collectie voor de diaconie.
Het tweede zakje (met de letter K erop) is voor de kerkvoogdij.
Het derde zakje (met de letter C erop) is de extra collecte.
De diaconiecollecte is bestemd voor mensen binnen en buiten de gemeente met financiële zorgen.
Soms heeft de diaconiecollecte een speciale bestemming, bijvoorbeeld noodhulp na een ramp.
De kerkvoogdijcollecte wordt onder andere gebruikt voor het onderhoud van het kerkgebouw en voor het traktement (salaris) van de dominee.
De derde collecte heeft altijd een speciale bestemming.
Prediking
De preek is het belangrijkste deel van de kerkdienst. De predikant legt het gelezen Bijbelgedeelte uit. Daarbij trekt hij een lijn naar de betekenis daarvan voor vandaag en voor het leven van ons allen.
Het is Jezus Christus zelf, die heeft opgeroepen om via de prediking Zijn Woord uit te leggen en te verbreiden. Hij heeft beloofd dat Hij door dit middel mensen tot het geloof zal brengen en met Zijn Geest mensen zal veranderen.
Zingen
Na de preek zingen we een psalm.
Dankgebed
De predikant gaat voor in dankgebed. We danken God voor wat Hij ons heeft geleerd. We bidden om Zijn zegen en leiding voor de komende tijd.
Zingen
We zingen nog een psalm.
Zegen
Na het zingen gaan we (voor zover mogelijk) allemaal staan. De predikant legt dan de zegen van de Heere op de gemeente.
De HEERE zegene u en behoede u; de HEERE doe Zijn aangezicht over u lichten en zij u genadig; de HEERE verheffe Zijn aangezicht over u en geve u vrede. Amen (Numeri 6:24-26).
Of
De genade van de Heere Jezus Christus en de liefde van God en de gemeenschap van de Heilige Geest zij en blijve met u allen. Amen. (2 Korinthe 13 : 13).
Einde van de dienst en uitleidend orgelspel
Na het uitspreken van de zegenbede verlaat de dominee de preekstoel. Hij krijgt een hand van de ouderling van dienst. Deze handdruk is symbool voor instemming met de prediking. Daarna verlaten de predikant en de kerkenraad de kerk. Zij gaan naar de consistorie. Daar wordt God gedankt voor deze dienst en naar aanleiding van de preek wordt er nog even met elkaar gesproken. Als het orgel gaat spelen, verlaat de gemeente de kerk. Fijn dat u / jij er was!
